Εικόνα εγκατάλειψης στον σταθμό της ΔΕΗ στην Αγυια
Ημιτελές στο μεγαλύτερο μέρος του παραμένει ένα από πιο ιστορικά μνημεία της Κρήτης, ο Υδροηλεκτρικός Σταθμός της Δ.Ε.Η. στην Αγιά Χανίων, ο οποίος είχε εγκαινιαστεί το 1929 από τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Το 2009 παραχωρήθηκε στην Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, η οποία ανέλαβε την αποκατάστασή του, ώστε στον χώρο να δημιουργηθεί ένα Βιομηχανικό Μουσείο, που μαζί με τη δημιουργία του περιβαλλοντικού πάρκου και των ποδηλατοδρόμων που θα συνέδεαν την περιοχή με τον Πλατανιά και τις Βουκολιές, θα αποτελούσε έναν σημαντικό πόλο έλξης για Ελληνες και ξένους επισκέπτες.
Τον Ιούλιο του 2012 τον σταθμό είχε επισκεφθεί ο αντιπεριφερειάρχης Απόστολος Βουλγαράκης μαζί με τον πρώην νομάρχη Γρηγόρη Αρχοντάκη προκειμένου να δουν την εξέλιξη των εργασιών που είχαν ξεκινήσει από τον ανάδοχο εργολάβο (ρεπορτάζ “Χ.Ν.” με τίτλο: Αξιοποίηση παλιού σταθμού της Δ.Ε.Η. – Βιομηχανικό Μουσείο στην Αγιά (6 Ιουλίου 2012). Τέσσερα χρόνια μετά και το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα όπως διεπίστωσαν τα “Χ.Ν.” σε επίσκεψη που πραγματοποίησαν έπειτα από τηλεφώνημα που δεχθήκαμε από το μέλος του Πανελληνίου Συλλόγου Υπαλλήλων Προσωπικού ΔΕΗ (ΠΑΣΥΠ) Παύλο Σουβλάκη, ο οποίος εμφανίστηκε δυσαρεστημένος και εκνευρισμένος, αφού αρχικά όπως μας δήλωσε «ο σταθμός είναι “ξέφραγο αμπέλι”. Ο οποισδήποτε μπορεί να μπει μέσα και να προχωρήσει σε περισσότερους βανδαλισμούς, απ’ αυτούς που έχει δεχθεί πριν από χρόνια».
Περιηγηθήκαμε στους χώρους του εργοστασίου και αυτό που διαπιστώσαμε είναι ότι δεν υπάρχει καμμία φύλαξη στο περιβάλλοντα χώρο, ενώ δεν αντιμετωπίσαμε κανένα πρόβλημα στο να εισέλθουμε στο εσωτερικό του σταθμού με τις γεννήτριες και τα μηχανήματα, αφού η κεντρική πόρτα είναι ξεκλείδωτη και προσβάσιμη στον καθένα. Ο σταθμός διέθετε 3 υδροηλεκτρικές γεννήτριες, που η κάθε μία αποτελείται από τη γεννήτρια, το βολάν, τον μειωτήρα και ρυθμιστή στροφών και τη διέγερση. Μία απ’ αυτές, όπως τόνισε ο κ. Σουβλάκης «την αφαίρεσαν με σκοπό να δημιουργηθεί ένας μικρός χώρος που θα χρησιμοποιείται για χώρος εκδηλώσεων. Τη γεννήτρια αυτή, την έβγαλαν έξω στο περιβάλλοντα χώρο, για να την αξιοποιήσουν ως εκθεσιακό κομμάτι. Ομως, πριν από μερικές μέρες περνώντας από εδώ είδα ότι ολόκληρη η γεννήτρια και τα παρελκόμενά της, δεν υπάρχουν πλέον στον χώρο. Θέλω να μας πουν οι υπεύθυνοι πού βρίσκεται το μηχάνημα αυτό, αν την έκλεψαν, την πήραν κάποιοι ή αν η γεννήτρια έχει φυλαχθεί σε άλλον χώρο».
Επίσης ο κ. Σουβλάκης σημείωσε «ένα από τα λάθη που έγιναν είναι ότι όλες οι γεννήτριες βάφτηκαν με ένα χρώμα -καμία σχέση με το αρχικό τους- ενώ “χάθηκαν” μέσα στο χρώμα και κάποια εντυπωσιακά μπρούτζινα εξαρτήματα και άλλες λεπτομέρειες. Ο Υδροηλεκτρικός Σταθμός ήταν ένα σπουδαίο επίτευγμα της μηχανικής τα χρόνια εκείνα, αλλά φαίνεται ότι οι υπεύθυνοι που ανέλαβαν την αποκατάστασή του δεν σεβάστηκαν την ιστορία του κάτι που είχαν σεβαστεί οι Γερμανοί κατακτητές που κάποια στιγμή αποφάσισαν να τ’ ανατινάξουν. Οταν, λοιπόν, μπήκαν μέσα και βλέποντας όλα αυτά τα μηχανήματα, αλλά και την πλακέτα πάνω από τον κεντρικό πίνακα με τα δεκάδες όργανα και τη λέξη “AEG” -ότι δηλαδή ο σταθμός ήταν έργο σπουδαίων μηχανικών της εποχής εκείνης- θεώρησαν καλό να μη τον ανατινάξουν και έτσι διεσώθη. Ερχόμαστε εμείς τώρα 75 χρόνια μετά και κάποιοι εξακολουθούν να βανδαλίζουν, αλλά και να έχει σταματήσει κάθε εργασία αποκατάστασης και σωστής φύλαξης του Σταθμού κατέληξε ο κ. Σουβλάκης.
Να σημειώσουμε ότι το έργο είχε προϋπολογισμό 480.000 ευρώ, ενώ όπως είχε αναφερθεί τότε, οι εργασίες θα ολοκληρώνονταν τον Οκτώβριο του 2012.
Πηγή: haniotika-nea.gr