24 Ιανουαρίου, Διεθνής Ημέρα Εκπαίδευσης. Ποιες είναι οι ειδικότητες του μέλλοντος;
Κάποτε, οι γνώσεις που αποκτούσαμε στο σχολείο ήταν χρήσιμες για μια ζωή. Σήμερα, πολλές από τις γνώσεις που αποκτήσαμε πριν 10 χρόνια είναι εντελώς άχρηστες, και σε κάποιες άλλες θα πρέπει να κάνουμε συνεχή update για να μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε.
Κάποτε, η πρόσβαση στη γνώση ήταν κοπιαστική. Σήμερα γίνεται με ένα κλικ. Αυτές οι συνθήκες προσδιορίζουν διαφορετικά τον μορφωμένο και ικανό άνθρωπο του μέλλοντος: είναι εκείνος που μπορεί να εκπαιδεύει τον εαυτό του συνεχώς, επιλέγοντας τι καινούργιο θα μάθει, πώς και από ποιες πηγές. Το τελευταίο έχει μεγάλη σημασία καθώς ένα από τα προβλήματα της εποχής μας είναι ο βομβαρδισμός με πληροφορίες, η αξιοπιστία και η χρησιμότητα των οποίων θα πρέπει να ελέγχεται.
Άρα, η απάντηση στην αρχική ερώτηση είναι πως οι ειδικότητες του μέλλοντος θα είναι είτε εντελώς νέες ειδικότητες, που σήμερα απλώς τις υποψιαζόμαστε, είτε ειδικότητες που υφίστανται ήδη, αλλά θα ασκούνται με εντελώς καινούργιους τρόπους. Για παράδειγμα, η χρήση της πληροφορικής στη διοίκηση των ναυτιλιακών εταιρειών αλλά και στην πλοήγηση δημιούργησε τους διαδικτυακούς πειρατές: αυτούς που αντί να κάνουν ρεσάλτο οπλισμένοι στο κατάστρωμα, χακάρουν τα συστήματα διακυβέρνησης του πλοίου και απειλούν να το αφήσουν χωρίς πηδάλιο και μηχανές, εν μέσω καταιγίδας, εάν δεν τους καταβληθούν λύτρα. Το 2017, ο ιός «NotPetya» κατέστρεψε το δίκτυο υπολογιστών του ναυτιλιακού γίγαντα Maersk, με εκτιμώμενη ζημιά 300 εκατομμυρίων δολαρίων. Η ίδια απειλή μπορεί να διατυπωθεί και εναντίον κάθε μεγάλης επιχείρησης, καθώς όλες χρησιμοποιούν την πληροφορική και το διαδίκτυο για τη λειτουργία τους.
Με αυτά τα δεδομένα, η παγκόσμια ζήτηση για ειδικούς κυβερνοασφάλειας είναι τεράστια. Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) υπολόγισε ότι χρειαζόμαστε 3 εκατομμύρια ειδικούς κυβερνοασφάλειας επιπλέον των υπαρχόντων. Ποιος θα φανταζόταν πριν 20 χρόνια ότι αυτή θα ήταν μια ειδικότητα αιχμής;
Το επάγγελμα του νομικού είναι αρχαίο. Όμως, σήμερα, σε κάποιες μοντέρνες νομικές ειδικότητες η ζήτηση είναι πολύ μεγάλη, διότι αφορούν νέα σχετικά πεδία. Για παράδειγμα, η προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων, έχει πλέον παγκόσμιο χαρακτήρα καθώς το διαδίκτυο δίνει τη δυνατότητα σε εύκολη αντιγραφή και αναπαραγωγή του αρχικού υλικού (κειμένων, μουσικής, εικόνων κ.λπ.) που προστατεύεται από δικαιώματα. Αύριο με την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης ή της βιοτεχνολογίας, θα αναπτυχθούν άλλες ειδικότητες.
Πανάρχαιο είναι και το επάγγελμα του παιδαγωγού. Ενώ, όμως μέχρι τώρα ο παιδαγωγός μετέδιδε γνώσεις, σήμερα καλείται να διαμορφώσει ικανότητες. Η UNESCO προσδιορίζει τον χαρακτήρα της Εκπαίδευσης για τον 21ο αιώνα ως αυτή που θα μας μάθει πώς να μαθαίνουμε, πώς να ενεργούμε, πώς να συμβιώνουμε και πώς να υπάρχουμε. Επιπλέον, καθώς ο κόσμος του 21ου αιώνα βασίζεται στην τεχνολογία, άρα και η επαγγελματική επιτυχία των περισσοτέρων ανθρώπων εξαρτάται από αυτή, πρέπει η Ανώτατη Εκπαίδευση να είναι προσανατολισμένη στην αξιοποίηση της.
Ευτυχώς κάποιοι έχουν απαντήσει, έμπρακτα, σ’ αυτά τα ερωτήματα. Πριν από 50 χρόνια, την εποχή που ξεκινούσε η επανάσταση της Πληροφορικής, δημιουργήθηκε στην Ελλάδα ένα θερμοκήπιο καινοτομίας. Χρησιμοποιούσε έναν από τους πρώτους ηλεκτρονικούς υπολογιστές που διέθετε η χώρα, με μέγεθος όσο ένα δωμάτιο! Και πρότεινε στους αποφοίτους της Μέσης Εκπαίδευσης εκείνης της εποχής, μοντέρνες κατευθύνσεις στη γνώση και την επαγγελματική ανέλιξη, προσαρμοσμένες στην ανάγκες του «αύριο» - που σήμερα μας φαίνεται τόσο παλιό! Οι πρώτοι σπουδαστές που φοίτησαν στο BCA College, απορούσαν για το μάθημα της Πληροφορικής που ήταν στον κορμό των επιχειρησιακών σπουδών, και άκουγαν με έκπληξη πως αυτή η περίεργη νέα επιστήμη θα γίνει κάποια στιγμή μέρος της καθημερινότητάς μας και απαραίτητο εργαλείο κάθε επιστήμονα.
Σήμερα, το BCA πάλι μιλάει για τον κόσμο του αύριο: τη ρομποτική τεχνολογία, την τεχνητή νοημοσύνη, τη διάδραση ανθρώπου και μηχανής, την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, την διασυνδεδεμένη εργασία και έρευνα. Διδάσκει τις σημερινές πρωτοποριακές ειδικότητες, ή και «παραδοσιακές» ειδικότητες με πρωτοποριακό τρόπο: management, marketing, χρηματοοικονομικά, ναυτιλιακά, διοίκηση ξενοδοχειακών και τουριστικών επιχειρήσεων, κυβερνοασφάλεια, logistics, παιδαγωγικά, ψυχολογία, με δεκάδες μεταπτυχιακά τμήματα σε κατευθύνσεις αιχμής.
Για το BCA, η Παιδεία του 21ου αιώνα οφείλει να είναι χωρίς σύνορα και να διασυνδέεται με την αγορά εργασίας. Γι’ αυτό, τα δύο τελευταία έτη, τα μαθήματα γίνονται στα Αγγλικά, οι εξετάσεις γίνονται στα Αγγλικά και οι τίτλοι σπουδών απονέμονται από ένα επίσης πρωτοποριακό, το 23ο βρετανικό Πανεπιστήμιο, το πολυβραβευμένο για τις επιδόσεις του University of West London, 1o στην κατάταξη των Modern Universities του Λονδίνου. Όσοι δεν έχουν άνεση στη χρήση της Αγγλικής, μπορούν τα πρώτα δύο χρόνια να επιλέξουν ελληνόφωνο τμήμα, αλλά ταυτόχρονα θα κάνουν εντατικά μαθήματα Αγγλικών μέσα στο κολλέγιο.
Επίσης, οι διαλέξεις και τα workshops με εισηγητές κορυφαία στελέχη της αγοράς, οι επισκέψεις και οι ξεναγήσεις σε μεγάλες επιχειρήσεις είναι οργανικά μέρη της σπουδαστικής εμπειρίας, έτσι ώστε η μετεξέλιξη ενός φοιτητή σε στέλεχος της οικονομίας του 21ο αιώνα να είναι μια συνεχής πορεία, χωρίς αναταράξεις. Ο απόφοιτος του BCA, με Bachelor’s ή Master’s από το University of West London, το ίδιο ακριβώς που απονέμεται στους φοιτητές του Λονδίνου και με την ίδια παγκόσμια αναγνώριση, μπορεί να κοιτάει στα μάτια τον κόσμο του αύριο, εξοπλισμένος με όλα τα εργαλεία, διανοητικά και «τεχνικά». Θα έχει μάθει να μαθαίνει, να ενεργεί, να συμβιώνει και να επαναπροσδιορίζει το στίγμα του σε έναν κόσμο που εξελίσσεται με άλματα. Αυτές οι ικανότητες είναι το υπόβαθρο για κάθε ειδικότητα του μέλλοντος.