Πρώτο στη μαθητική διαρροή το Ρέθυμνο

Σημαντική μείωση της μαθητικής διαρροής από τη δεκαετία του 1980 μέχρι σήμερα παρατηρείται στην Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα του Παρατηρητηρίου μαθητικής διαρροής, στην ελληνική δημόσια πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ).

Παρ’ όλο που τα ποσοστά σε όλη τη χώρα έχουν μειωθεί γεγονός που είναι αισιόδοξο, το πρόβλημα της εγκατάλειψης του σχολείου από τους μαθητές, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις υποχρεωτικές βαθμίδες εκπαίδευσης παραμένει, παρουσιάζοντας ενδιαφέρουσες διακυμάνσεις ανά περιφέρεια της χώρας.

Ενδεικτικό είναι πως η περιφέρεια Κρήτης καταγράφει αυξημένα ποσοστά μαθητικής διαρροής στα αγόρια στις τάξεις του Γυμνασίου και μάλιστα με ποσοστό διαφοροποίησης πάνω από 60%. Την ίδια ώρα το Ρέθυμνο διατηρεί σε επίπεδο νομών του νησιού τη δυσάρεστη «πρωτιά» στη μαθητική διαρροή κυρίως σε περιοχές της ενδοχώρας.

ΠΟΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΟΥΝ ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΜΑΘΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΡΡΟΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Σύμφωνα με τη μελέτη τα μεγαλύτερα ποσοστά μαθητικής διαρροής εμφανίζονται στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και αντίστοιχα υψηλά ποσοστά παρουσιάζουν όλοι οι νομοί της συγκεκριμένης περιφέρειας σε όλους τους τύπους σχολείου. Από την άλλη, η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας εμφανίζει τα μικρότερα ποσοστά διαρροής. Σε απόλυτους αριθμούς και σταθερά για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, οι περισσότεροι μαθητές διαρρέουν στην Αττική, γεγονός αναμενόμενο καθώς το 1/3 του μαθητικού πληθυσμού βρίσκεται στη συγκεκριμένη περιφέρεια. Ακολουθεί για τον ίδιο λόγο η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Τα αγόρια εγκαταλείπουν το σχολείο με μεγαλύτερη συχνότητα από τα κορίτσια. Αξίζει να σημειωθεί πως η παρακολούθηση της πορείας των μαθητών και των μαθητριών αφορά δεδομένα από το σχολικό έτος 2013 - 14 μέχρι και το σχολικό έτος 2015-16. Το 2008 χρονολογείται η τελευταία έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για τη μαθητική διαρροή, όσον αφορά τα δεδομένα της γενιάς 2003-04. Ο προσδιορισμός του μεγέθους της μαθητικής διαρροής βασίστηκε στη μέθοδο της «γενιάς μαθητών/τριών».

ΜΕΙΩΜΕΝΗ Η ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΔΙΑΡΡΟΗ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ ’80

Σύμφωνα με τη μελέτη η μαθητική διαρροή στην Ελλάδα ως μέγεθος παρουσιάζει διαχρονικά σημαντική μείωση. Στο Γυμνάσιο λχ, από 22,70% που ήταν το 1982, έπεσε σε μόλις 4,23% το 2016.  Στις πρώτες τάξεις (α,β,γ) του Δημοτικού σχολείου η διαρροή ανέρχεται (το 2016) σε 1,79%, στις επόμενες σε 1,65%, στο Γυμνάσιο σε 4,23%, στο Γενικό Λύκειο σε 1,92% και τέλος στο ΕΠΑΛ εμφανίζεται το μεγαλύτερο ποσοστό, 11,02%.

ΜΙΚΡΟΤΕΡΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΜΑΘΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΡΡΟΗΣ ΣΕ ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

Οι αστικές περιοχές, όπως σημειώνεται στη μελέτη, εμφανίζουν μικρότερα ποσοστά διαρροής σε σχέση με τις ημιαστικές και τις αγροτικές, χωρίς όμως μεγάλες διαφοροποιήσεις.  Για τον λόγο αυτόν, η ποσοτική διάσταση του φαινομένου δεν εμφανίζεται τόσο σημαντική όσο δείχνει η ποιοτική. Οι μαθητές/τριες που φοιτούν σε τάξη όχι ανάλογη της χρονολογικής τους ηλικίας ή/και μαθητές/τριες που μένουν και επαναλαμβάνουν μία ή περισσότερες φορές μία σχολική τάξη διαρρέουν σε πολύ μεγάλο ποσοστό, το οποίο μπορεί να φτάσει το 80%. Επισημαίνεται, όμως, ότι κατά την απομάκρυνση από το «κανονικό» έτος φοίτησης μειώνεται ο απόλυτος αριθμός των μαθητών/τριών.

ΠΙΟ ΑΥΞΗΜΕΝΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΜΑΘΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΡΡΟΗΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΓΙΑ ΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ

Τη θλιβερή «πρωτιά» σε ό,τι αφορά τη μαθητική διαρροή διατηρεί το Ρέθυμνο σε επίπεδο νομών της Κρήτης, όπως επεσήμανε μιλώντας στην Κρητική Επιθεώρηση ο Περιφερειακός Διευθυντής Α/θμιας και Β/βάθμιας εκπαίδευσης Κρήτης κ. Γιώργος Τερζάκης. Παρ’ όλο που, όπως τόνισε, τα ποσοστά μαθητικής διαρροής στην Κρήτη σε ό,τι αφορά το σύνολο των Περιφερειών της χώρας δεν είναι ιδιαίτερα αυξημένα, στην ενδοχώρα του Ρεθύμνου αρκετοί είναι οι μαθητές σε σχέση με τους υπόλοιπους νομούς που εγκαταλείπουν τα θρανία και μάλιστα στις βαθμίδες της υποχρεωτικής εκπαίδευσης.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης ο Νομός Ρεθύμνου καταγράφει ποσοστά διαρροής 1,3 % στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση (Α-Γ τάξη), 6,43 % στο Γυμνάσιο, 4,91% στο ΓΕΛ και 10,82% στα ΕΠΑΛ. Την ίδια ώρα ο νομός Ηρακλείου έχει ποσοστό 1,99% στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση 3,88% στο Γυμνάσιο, 2,62% στα ΓΕΛ και 13,22 στα ΕΠΑΛ. Ο νομός Χανίων καταγράφει ποσοστά 1,73% στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, 2,95% στα Γυμνάσια, 1,79 % στα ΓΕΛ και 8,75 στα ΕΠΑΛ. Ο νομός Λασιθίου 1,53% στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, 4,7 % στο Γυμνάσιο 1,72 % και 14,39% στα ΕΠΑΛ.

Αυτό οφείλεται σε ποικίλες παραμέτρους, όπως επεσήμανε ο κ. Τερζάκης. Στις παραμέτρους αυτές περιλαμβάνεται και ένα μεγάλο ποσοστό των αλλοδαπών μαθητών που εξαιτίας της οικονομικής κρίσης έχουν επιστρέψει με τις οικογένειές τους στις πατρίδες τους, εγκαταλείποντας την υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα. Παράλληλα, ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας που αυξάνει τα ποσοστά μαθητικής διαρροής στον νομό Ρεθύμνου -ιδιαίτερα στις ορεινές περιοχές- είναι το αυξημένο ποσοστό κτηνοτροφικής και αγροτικής δραστηριότητας των κατοίκων με αρκετούς μαθητές να εγκαταλείπουν την εκπαίδευση και να στρέφονται στις οικογενειακές επιχειρήσεις του κλάδου. Στο πλαίσιο αυτό σημαντικό ρόλο διαδραματίζει τα τελευταία χρόνια και η οικονομική κρίση που πολλές φορές αναγκάζει τους μαθητές να αναζητήσουν το μεροκάματο προκειμένου να ενισχύσουν το οικογενειακό εισόδημα.

ΔΡΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΠΟΥΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΩΣΤΕ ΝΑ ΔΟΘΟΥΝ ΚΙΝΗΤΡΑ

Με τη μαθητική διαρροή να αποτελεί μια δυσάρεστη πραγματικότητα και στην Κρήτη, έστω κι αν αυτή έχει μειωθεί σε σχέση με παλαιότερες δεκαετίες, η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κρήτης εστιάζει στο να δώσει κίνητρα προκειμένου οι μαθητές να μπορούν να έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση αλλά και λόγους για να παραμείνουν, στις υποχρεωτικές βαθμίδες. Στο πλαίσιο αυτό όπως επεσήμανε ο κ Τερζάκης βασικό μέλημα της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης είναι σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης να εξασφαλίσει για όλους τους μαθητές τη δωρεάν μετακίνηση από και προς τις σχολικές μονάδες. Επιπλέον, όπως ανέφερε ο κ. Τερζάκης: «Υλοποιούμε προγράμματα ένταξης αλλοδαπών με τμήματα υποδοχής που είναι ένας σημαντικός παράγοντας ώστε οι αλλοδαποί μαθητές να ενσωματωθούν στην εκπαίδευση και να παραμείνουν σε αυτήν. Σε αυτό βοηθούν σημαντικά και τα προγράμματα διαπολιτισμικής κατεύθυνσης με στόχο την αποδοχή της διαφορετικότητας».

Ένα φιλόξενο σχολείο με τις κατάλληλες υποδομές βρίσκεται επίσης ψηλά στην ατζέντα των προτεραιοτήτων της Περιφερειακής Διεύθυνσης που στοχεύει διαχρονικά στη βελτίωση της σχολικής στέγης. Όπως πρόσθεσε ο κ. Τερζάκης, βασικό ρόλο για την παραμονή ενός μαθητή στο σχολείο ή αντίστοιχα τη σχολική διαρροή διαδραματίζει το οικογενειακό περιβάλλον, συνεπώς η Διεύθυνση εστιάζει στη δημιουργία ενός «σωστού παιδαγωγικού κλίματος για όλα τα παιδιά» όπως επεσήμανε ο κ. Τερζάκης. Σε κάθε περίπτωση ο κ. Τερζάκης σχολιάζοντας το ζήτημα της μαθητικής διαρροής ανέφερε: «Είναι τραγικό να έχουμε μαθητές να εγκαταλείπουν την εκπαίδευση και μάλιστα στις υποχρεωτικές βαθμίδες έως το Γυμνάσιο και σε αυτό πρέπει να αναζητηθούν οι ευθύνες, να δούμε γιατί συμβαίνει. Στην κατεύθυνση αυτή απαιτείται να υπάρξει μια πιο αυστηρή εφαρμογή του νομικού πλαισίου».

Προσπάθεια αναβάθμισης όμως γίνεται από την Περιφερειακή Διεύθυνση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση τα ΕΠΑΛ προκειμένου οι μαθητές να μπορούν να ακολουθήσουν έναν επαγγελματικό προσανατολισμό και να ολοκληρώνουν τη φοίτησή τους, ακόμη και σε βαθμίδες που δεν υπάγονται στο πλαίσιο της υποχρεωτικής εκπαίδευσης.

ΟΙ ΠΙΟ ΕΜΦΑΝΕΙΣ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΕΙΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ –ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΓΟΡΙΩΝ ΠΟΥ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΠΟΥΝ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

Από τη μελέτη των ποσοστών προκύπτουν ενδιαφέροντα ευρήματα. Στο Δημοτικό, όπου σε επίπεδο επικράτειας τα ποσοστά εμφανίζονται ισορροπημένα, υπάρχουν οι πιο εμφανείς διακυμάνσεις μεταξύ περιφερειών. Στις περισσότερες περιφέρειες τα κορίτσια διαρρέουν περισσότερο (7 στις 13), με τη μεγαλύτερη διαφορά στο Βόρειο Αιγαίο (33% μεγαλύτερο το ποσοστό των κοριτσιών).

Το κατά 20% μεγαλύτερο ποσοστό διαρροής των αγοριών έναντι των κοριτσιών στην Αττική, αντισταθμίζει τις προαναφερόμενες διαφορές, καθώς η Αττική είναι η περιφέρεια με τον μεγαλύτερο μαθητικό πληθυσμό.

Στο Γυμνάσιο, όπου συνολικά το ποσοστό διαρροής των αγοριών είναι 35% μεγαλύτερο από εκείνο των κοριτσιών, η γενική εικόνα εμφανίζεται επιμέρους και στις περιφέρειες. Τα μεγαλύτερα ποσοστά διαφοροποίησης (πάνω από 60%) μεταξύ αγοριών και κοριτσιών παρουσιάζονται στην Κρήτη και στα νησιά Νοτίου και Βορείου Αιγαίου.

Μόνο στη Δυτική Μακεδονία τα κορίτσια έχουν κατά περίπου 30% μεγαλύτερο ποσοστό διαρροής από τα αγόρια. Σημειώνεται ότι η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έχει τα μικρότερα ποσοστά διαρροής στην επικράτεια.

Στα Ιόνια νησιά τα κορίτσια εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσοστά διαρροής από τα αγόρια σε ΓΕΛ και ΕΠΑΛ. Στην κοόρτη του ΓΕΛ εντοπίζονται αντίστροφες εικόνες στο Βόρειο και το Νότιο Αιγαίο, με τα αγόρια να έχουν κατά 31% μικρότερο και κατά 69% μεγαλύτερο ποσοστό από τα κορίτσια αντίστοιχα.

Στο Γυμνάσιο πολύ μεγαλύτερα ποσοστά διαρροής εμφανίζουν, επίσης, τα αγόρια έναντι των κοριτσιών στα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη και για το ΓΕΛ στη Θεσσαλία, στη Στερεά Ελλάδα και στο Νότιο Αιγαίο (περίπου κατά 70%).

Πηγή  goodnet.gr